خانواده درمانی چیست؟

خانواده درمانی بر این اساس بنا شده که خانواده، یک سیستم اجتماعی منحصر به فرد است که قالب و الگوی ارتباطی مخصوص به خود را دارد. در ساختار خانواده، عوامل بسیاری تاثیرگذارمی باشد از جمله اعتقادات و ارزش های پدرو مادر، ویژگی های شخصیتی اعضای خانواده و ارتباط فامیلی مانند پدر بزرگ، مادر بزرگ … براساس این متغیرها هر خانواده مشخصات و ویژگی های منحصر به فرد خودش را داراست که روی افراد دیگر نیز تاثیر می گذارد.

اهداف خانواده درمانی:

وجود بیماری در یکی از اعضای خانواده شاید نشانه ای از مشکلات جدی تر در خانواده باشد. برای درمان یک عضو همه نشانه ها وعلایم موجود در خانواده بایستی مد نظر قرار گیرد وتنها نباید به درمان همان فرد اکتفا کرد. چرا که اگر فقط فرد بیمار درمان شود و روی دیگر افراد خانواده هیچ گونه درمانی صورت نگیرد احتمال ابتلای افراد دیگر خانواده به بیماری نیز وجود دارد.این شیوه تا زمان بهبود مشکلات همچنان ادامه می یابد.هر نوع تغییر در هر یک از اعضای خانواده هم روی کل سیستم وهم روی شخصیت هر یک از اعضا نیز موثر خواهد بود.

روان شناسی که بر اساس الگوی خانواده درمانی عمل می کند همیشه کل خانواده را مد نظر قرار می دهد. این متخصصان عقیده دارند وجود مشکل در یکی از اعضای خانواده می تواند نشانه ای از وجود اختلاف یا ناسازگاری در کل خانواده باشد.

وظایف خانواده درمانگر :

خانواده درمانگر به اعضای خانواده در باره ی وظایف کل خانواده ووظیفه هریک از افراد بطور خاص آموزش میدهد.
به خانواده کمک می کند روی فردی که بیمار است کمتر تمرکز کنند ودر عوض روی خانواده بعنوان کل تاکید دارد.
به شناسایی نا سازگاری ها واضطرابها می پردازد وبه افراد خانواده کمک می کند تا برای رفع مسایل خود راهکارهای مناسب بکار ببرند.
همه اعضای خانواده را تشویق می کند برای حل مشکلا ت موجود با یکدیگرهمکاری کنند.
راهکارهایی در جهت مدیریت مشکلات وتعارضات به خانواده ارایه میدهد تا منجر به تغییراتی در خانواده شود.

گاهی اوقات راهکارهایی که اعضای خانواده جهت حل مشکلات بکار می‌برند، بیشتر منجر به دامن زدن مشکلاتشان میشود.

در طی جلسات درمان ،استحکام خانواده باعث می شود تا مشکلات راحتتر حل شود.تمام اعضای خانواده بایستی برای حل مشکلات احساس مسولییت کنند در برخی از خانواده ها ممکن است لازم باشد فردی بیشتر از سایرین تغییراتی در رفتار خود ایجاد کند.

در مقایسه با سایر درمانها خانواده درمانی بسیار پویاست وبراین اساس به تمام افراد خانواده وظیفه وتکلیف داده میشود. برای مثال پدرومادر ازدرمانگر برای واگذاری مسولیت به فرزندان خود راهنمایی می گیرند.

تعداد جلسات خانواده درمانی بسیار متفاوت است و بستگی به عمق وشدت مشکل واشتیاق افراد برای شرکت در درمان دارد. درمانگر وخانواده یکسری اهداف رابا هم تنظیم می کنندو درباره ی زمان دستیابی به اهداف مورد نظر نیز به گفتگو می نشینند. یکی دیگر از ویژگی های خانواده درمانی این است افرادی که در جلسات خانواده درمانی شرکت می کنند هم در باره ی خود وهم درباره ی وظایف دیگر اعضای خانواده اطلاعات زیادی بدست می آورند.

محاسن خانواده درمانی:

هر فردی که موجب دردسر برای خود و یا دیگر اعضای خانواده میشود،می تواند از خانواده درمانی بهره مند شود .معمولا یکی از وظایف مهم خانواده درچنین شرایطی این است که به کسی که مشکل دارد سطح تنش پایین تری وارد شود.

از خانواده درمانی برای انواع مختلف خانواده ودرموقعیت های بسیار متفاوت میتوان به نحو موثری کمک گرفت که شامل موارد زیر می باشد.

پدران ومادرانی که در ارتباط خود با یکدیگر مشکل دارند .
فرزندی که دچار مشکلات رفتاری یا تحصیلی است.
کودکان یا نوجوانانی که درارتباط با یگدیگر مشکل دارند.
یکی از اعضای خانواده بیماری روانی مزمن داشته باشند مانند مصرف الکل یا افسردگی شدید .
جهت پیشگیری از مشکلات .یکی دیگر از کاربردهای خانواده درمانی هنگامی است که خانواده تصمیم میگیرد تغییرات بزرگی در زندگی خود ایجاد کند.برای مثال زن ومردی که هردو قبلا ازدواج کردند واز ازدواج قبلی خود فرزند دارند به خانواده درمانگر مراجعه می کنند تا در خانواده جدید روش زندگی وکنار آمدن با یکدیگر رابیاموزند.

نکات مهم در خانواده درمانی :

در انتخاب خانواده درمانگر حتما درمانگری را انتخاب کنید که آموزش دیده وبا تجربه باشد.
اگر مشاوره خیلی زودتر ازموعد تمام شود ممکن است آنطور که باید وشاید به حل مشکلات کمک نکند .
شرکت همه افراد خانواده در جلسات ضروری است وعدم شرکت فردی از افراد خانواده موجب کاهش اثرات خانواده درمانی میشود.

پس برای رسیدن به نتیجه بهتر تمام اعضای خانواده بایستی به کمک درمانگر یرای رسیدن به اهداف مشترک تلاش کنند ولی به هر دلیلی فردی از خانواده تمایلی به شرکت در جلسات ندارد، موجب دلسری سایرین نشود و آنان همچنان به کار درمان ادامه دهند.